Klimat Polski

  • Czynniki kształtujące klimat Polski;

  • Masy powietrza kształtujące pogodę w Polsce;

  1. Na proces kształtowania się klimatu wpływają czynniki klimatotwórcze, takie jak:
  • szerokość geograficzna, rozkład lądów i mórz, prądy morskie, wysokość nad poziomem morza, ukształtowanie powierzchni, szata roślinna, występowanie pokrywy śnieżnej lub lodowej, działalność człowieka.
  1. Na Ziemi wyróżnia się następujące strefy klimatyczne:
  • równikową, zwrotnikową, podzwrotnikową, umiarkowaną i okołobiegunową. W zależności od rozkładu opadów i temperatury powietrza w obrębie każdej z tych stref wydziela się różne typy klimatów.

  • Strefy klimatyczne – tvnmeteo – Encyklopedia pogody;

 

Terytorium Polski leży w strefie klimatów umiarkowanych, w grupie klimatów ciepłych. Jest to konsekwencją położenia w średnich szerokościach geograficznych i związanych z tym znacznych zmian wysokości górowania Słońca nad horyzontem w ciągu roku.  Klimat położonej w środkowej części kontynentu Polski jest określany jako umiarkowany ciepły przejściowy (między typem morskim a kontynentalnym).

Czynniki kształtujące klimat Polski;

Masy powietrza kształtujące pogodę w Polsce

Cechy charakterystyczne klimatu Polski:

  • zróżnicowanie rocznej amplitudy temperatury powietrza – najniższa jest na zachodzie kraju, gdzie zaznacza się silniejszy wpływ powietrza oceanicznego; w miarę przesuwania się na wschód roczna amplituda temperatury powietrza rośnie, co z kolei świadczy o zwiększającym się wpływie kontynentalizmu;
  • niewielkie opady, występujące głównie w półroczu letnim, często w postaci mżawki;
  • występowanie dużego zachmurzenia, często przy niewielkich opadach;
  • przewaga wiatrów wiejących z zachodu, latem z północnego zachodu;
  • występowanie sześciu termicznych pór roku (przedwiośnie, wiosna, lato, jesień, przedzimie, zima);
  • duża zmienność pogody z dnia na dzień, związana z wędrującymi frontami atmosferycznymi;

Zad.1

W ciągu dnia pogoda była słoneczna, temperatura wynosiła 14°C. W wieczornej prognozie pogody zapowiedziano, że w ciągu następnej doby przesuwać się będzie nad Polską ciepły front atmosferyczny.

Pytania:

Czy w ciągu następnej doby można spodziewać się opadów?

Tak.

Jeśli tak, to jak będą intensywne i ile będą trwały?

Z frontem ciepłym są związane mało intensywne, ale długotrwałe opady. Opad ciągły, długotrwały o różnej częstotliwości.

Jak zmieni się temperatura powietrza po przejściu frontu?

Wzrost temperatury powietrza.  Po przejściu frontu ciepłego powietrze staje się wyraźnie cieplejsze i bardziej wilgotne.

Zad.2

W ciągu dnia pogoda była słoneczna, temperatura wynosiła 18°C. W wieczornej prognozie pogody zapowiedziano, że w ciągu następnej doby przesuwać się będzie nad Polską chłodny front atmosferyczny.

Pytania:

Czy w ciągu następnej doby można spodziewać się opadów?

Tak.

Jeśli tak, to jak będą intensywne i ile będą trwały?

Front chłodny przynosi opady krótkotrwałe, lecz gwałtowne i obfite. Opady podczas przechodzenia frontu chłodnego są zwykle silne, chociaż obejmują niezbyt dużą strefę (50 – 70 km) i raczej krótkotrwałe. 

Jak zmieni się temperatura powietrza po przejściu frontu?

Powietrze za frontem chłodnym jest wyraźnie chłodniejsze i suchsze niż przed nim. Po przejściu frontu chłodnego temperatura powietrza może się obniżyć nawet o ponad 15 °C w ciągu pierwszej godziny.

Front jest to strefa przejściowa rozdzielająca dwie masy powietrza (masę ciepłą i masę chłodną) o różnych właściwościach fizycznych, (m.in. temperaturze, gęstości, wilgotności), nachylona pod niewielkim kątem (0.5 do 3°) do powierzchni Ziemi.

Front ciepły

Front ciepły powstaje, gdy cieplejsza masa powietrza nasuwa się na chłodniejszą. Powietrze cieplejsze wślizguje się na powietrze chłodniejsze. Front ciepły jest zwykle mniej nachylony niż chłodny, porusza się wolno, a powietrze cieplejsze stopniowo wypiera chłodniejsze. Opady podczas przechodzenia frontu ciepłego nie są tak intensywne, jak w przypadku frontu chłodnego, maja jednak większy zasięg (300-400 km).

Powietrze za frontem ciepłym jest cieplejsze i bardziej wilgotne, niż powietrze przed nim. Przed frontem ciepłym występują opady deszczu lub śniegu, trwające dłużej niż przed frontem chłodnym (od kilku godzin do kilku dni), lecz mniej intensywne. Po przejściu frontu ciepłego powietrze staje się wyraźnie cieplejsze i bardziej wilgotne. 

Front chłodny

Front chłodny tworzy się, gdy chłodniejsza masa powietrza nasuwa się na masę cieplejszą. Powietrze chłodne jest gęstsze i wypycha ciepłe powietrze do góry, zmuszając je do wznoszenia się.

Unoszące się ciepłe powietrze ochładza się i zaczynają tworzyć się chmury. Opady podczas przechodzenia frontu chłodnego są zwykle silne, chociaż obejmują niezbyt dużą strefę (50 – 70 km) i raczej krótkotrwałe. Dzieje się tak dlatego, ponieważ unoszenie się ciepłego powietrza jest stale wymuszane i wzmacniane przez napływające powietrze chłodne. W rezultacie tworzą się chmury o silnie rozbudowane w pionie i mogą wystąpić silne opady deszczu, grad, burze oraz tornada.

Powietrze za frontem chłodnym jest wyraźnie chłodniejsze i suchsze niż przed nim. Po przejściu frontu chłodnego temperatura powietrza może się obniżyć nawet o ponad 15 °C w ciągu pierwszej godziny.

Źródło: Fronty atmosferyczne – www.mojapogoda.com;

Na podstawie danych klimatycznych zawartych w tabeli oblicz: średnią roczną temperaturę powietrza, roczną amplitudę temperatury powietrza, roczną sumę opadów atmosferycznych.

  • Średnia roczna temperatura powietrza – dodajemy wszystkie średnie wartości miesięcznych temperatur, następnie otrzymany wynik dzielimy przez 12, czyli liczbę miesięcy. Wynik: 142:12=11,8 0C.
  • Roczna amplituda temperatury powietrza – amplituda roczna temperatur, to jest różnica między maksymalną a minimalna temperaturą. Popatrz dokładnie na dane w tabeli i znajdź najwyższą oraz najniższą średnią temperaturę miesięczną.  Wynik: 24-(-2)=26 0C.
  • Roczna suma opadów atmosferycznych – sumujemy średnie opady. Wynik: 437 mm.

 

  • Średnia roczna temperatura powietrza – dodajemy wszystkie średnie wartości miesięcznych temperatur, następnie otrzymany wynik dzielimy przez 12, czyli liczbę miesięcy. Wynik: 104,5:12=8,7 0C.
  • Roczna amplituda temperatury powietrza – amplituda roczna temperatur, to jest różnica między maksymalną a minimalna temperaturą. Popatrz dokładnie na dane w tabeli i znajdź najwyższą oraz najniższą średnią temperaturę miesięczną.  Wynik: 22-(-2)=24 0C.
  • Roczna suma opadów atmosferycznych – sumujemy średnie opady. Wynik: 547 mm.

Czytaj więcej:

Europa – typy klimatu

 


Źródło: www.epodreczniki.pl – Czynniki kształtujące klimat Polski;

Cyrkulacja atmosfery – TVNMETEO – ENCYKLOPEDIA POGODY;

Czytaj więcej…